Het is bekend dat fonteinkruid een groot probleem is. Volgens de Gooi- en Eemlander zelfs een gigantisch probleem. “Maaien kost veel geld maar zet geen zoden aan de dijk“ aldus een wethouder uit de gemeente Huizen.

De coöperatie Gastvrije Randmeren, waaraan een groot aantal gemeenten deelnemen, laat elk jaar vanaf 1 juli op een aantal plekken de waterplanten maaien. Toegangen tot havens, eilan-den en aanlegplaatsen worden vrijgemaakt, evenals surfgebieden en dergelijke.

Maar maaien lijkt niet meer te helpen, binnen een maand groeit het weer dicht, met dank aan het warme weer. Met de provincie Noord-Holland, bekend met de problematiek op het IJmeer en het Marker-meer, wordt nu structureel overleg gevoerd. Men hoopt dat krans-wieren het fonteinkruid kunnen verdringen. Daarmee is in de Gouwzee geëxperimenteerd en dat lijkt goed te gaan. Het is echter een langdu-rig proces, het duurt zo’n tien jaar voordat het resultaat oplevert en voor diepere gedeelten bieden kranswieren geen oplossing. Op de korte termijn denkt men daarom aan een combinatie van maaien, verdiepen en betonnen. Voor de langere termijn moeten vaarroutes en vaargebieden worden verdiept en uitgebreid. Daarvoor moet het Rijk met geld over de brug komen. En onderzoek van Rijkswaterstaat en universiteiten op dit gebied moet gestimuleerd worden.

Ook het Financieel Dagblad heeft onlangs aandacht besteed aan de problematiek. Er wordt beschreven hoe watersporters steeds meer zijn aangewezen op vaargeulen. In havens als Durgerdam, Almere en Naarden maakt men zich grote zorgen. “Motoren gaan stuk en mensen lopen weg. Ze vertrekken naar andere vaargebieden, zoals het IJs-selmeer en Zeeland”, aldus een havenmanager uit Naarden.

De Hiswa meldde dat in 2017 havens en verhuurbedrijven flinke om-zetverliezen hebben geleden. Men wijt dat onder andere aan het fon-teinkruid. Onlangs werd bekend dat zelfs reddingsboten last hebben van het taaie spul.
Hoe dit nou allemaal komt? Het water is, dankzij allerlei maatregelen, de laatste twintig jaar schoner geworden en helderder, waardoor het warme zonlicht gemakkelijk de bodem kan bereiken. Voilà. In diep wa-ter is het geen probleem, vandaar dat het in de vaargeulen niet kan groeien. Het wordt dus drukker in de vaargeulen, ook met zeilers. Maar welke zeiler wil dat nou eigenlijk, steeds in een vaargeul varen?

En dan de vissers. Die hebben een lastige rol in het geheel. Enerzijds maaien ze het fonteinkruid; ze krijgen er een vergoeding voor. Maar nu is men tot het inzicht gekomen dat maaien niet de oplossing is, want het bevordert juist de groei. Anderzijds vangen de vissers brasem, een vis die op zoek naar eten de bodem omwoelt en zo jonge planten ont-wortelt en al doende het water troebel maakt waardoor het zonlicht de bodem niet kan bereiken. In het verleden was het juist overheidsbeleid om de brasem weg te vangen om zo het water helderder te krijgen en nu blijkt dat ook weer niet zo’n goed idee te zijn geweest.

Hier en daar wordt voorzichtig geopperd dat de watersporter vaarbe-lasting moet gaan betalen. Met dat geld kunnen dan allerlei maatrege-len worden bekostigd om de fonteinkruidplaag te beteugelen. Dankzij een effectieve lobby van de watersportsector is daar tot nog toe geen sprake van geweest. Ook de directeur van de Gastvrije Randmeren ziet een dergelijke belasting niet zitten. Volgens haar moet je dan ook zwemmers, surfers en mensen die af en toe hun bootje te water laten gaan belasten en hoe moet je dat nou regelen? Persoonlijk vind ik het wel een goed idee. Voor het gebruik van wegen wordt de automobilist toch ook belast? Misschien voer voor discussie?
Pieta van het Veld

Met dank aan Peter Weesendorp, die de krantenartikelen, waaruit voor dit stukje is geput, aan de redactie stuurde.