Val in de mast

Picture7Het uiteinde van de pikhaak is omwonden met dubbelzijdig plakband                                                                          

Zo nu en dan overkomt het je, een val die in de mast schiet. De vraag is natuurlijk: “Hoe krijg je die weer naar beneden?” En ja hoor, dit voorjaar was het bij mij ook raak.

Ieder jaar met optuigen is het weer een aandachtpunt: “Zit alles goed daarboven?” Ik heb een strijkbare mast, maar ik ben toch altijd blij dat de boel staat en voor het eind van het seizoen niet meer gestreken hoeft te worden. Vorig jaar bleek ik het mussenstag (lijn tussen grote- en bezaanmast)  vergeten, dus ik was extra alert dit keer. En zowaar, alle vallen en andere lijnen zaten keurig ingeschoren.

Maar uiteindelijk ging er toch wat mis bij het optuigen. Alle zeilen moesten nog worden aangeslagen en dus hing er nog van alles los langs  de mast. Maar er kwam regen aan, dus heb ik alle vallen met een zeilband tegen de mast gebonden, om de volgende dag, als het droog zou zijn, verder te gaan. Maar toen ik weer aan boord kwam stormde het in Durgerdam. De kluiverval, die ik met één eind wel had belegd maar met het andere eind loshangend tegen de mast had gebonden, was uitgewaaid en had het halend eind boven in de mast getrokken. Dit halend eind had ik een paar jaar geleden wat verlengd en de knoop van de verlenging kon niet door het blok. Daardoor was de val niet uit de mast gewaaid, maar hing er nog 1,5 meter (hé die maat komt me bekend voor) val boven in de mast.

Wat nu? Wanneer ik mijn arm uitstrek ben ik wel boven de twee meter, en mijn vaarboom is drie-en-een-halve meter. Maar mijn masttop steekt zo’n 10 meter boven dek (valt nog mee), dus ik kom nog wel een metertje of wat tekort. En trouwens, het halend eind is glad touw, zonder oog of wat dan ook, dus al zou ik het wel halen, hoe grijp je dan de val vast?

Iemand in een bootsmanstoeltje ophoog hijsen? Ik zelf niet en ook mijn vrouw niet. Te oud, te zwaar, te onbeholpen (beiden). Mijn kleinzoon, heeft wel het juiste gewicht en de juist handigheid, maar ja die woont ruim 100 km verderop en er zijn ook geen plannen voor een bezoekje aan ons. Een geschikte mastenkraan, waar je in kan klimmen? Niet in Durgerdam in ieder geval.

Nou is de kluiverval niet zo essentieel en was er ook geen gevaar dat het loshangende eind ergens klem zou komen te zitten bovenin de mast (bijvoorbeeld in de rolfok, lekker als je met aantrekkende wind de fok wil inrollen). Dus ben ik eerst maar met een loshangende val in top naar mijn zomerligplaats in Friesland gevaren. Daar barst het van de jachtwerven met veel meer mogelijkheden.

In mijn eigen jachthaven in Friesland is geen kraan. Ooit heb ik weleens een driedelige uitschuifbare ladder geleend om iets boven in de mast te klaren. De havenmeester keek bedenkelijk toen ik ernaar informeerde en ik eigenlijk ook. Ik ben de leeftijd van jeugdige overmoed inmiddels wel zo’n beetje gepasseerd.

Een paar jaar geleden voer ik net Warns uit toen er boven in de mast iets knapte. Snel zeilen neer en naar een jachthaven. Die had een botenlift met daar bovenop een mastenkraan, met kooiladder. Ik kon er zo bij (het was een gebroken bevestiging van het voorstag, dat kon ik provisorisch wel verhelpen). De havenbaas rekende € 25 voor het gebruik van zijn mastenkraan. Kijk, zoiets heb ik nodig.

In een jachthaven bij Terhorne zag ik net zo’n kraan, dus ik naar binnen. Nee, ik mocht er zelf niet inklimmen (dat kon ik wel billijken, Arbo en zo). Maar de havenbaas kon wel voor mij de val uit de mast halen. Wat dat dan moet kosten? Nou, het halve tarief van een normale hijsbeurt van € 2900. Dus voor € 1450 was het gepiept. “Nou, ik kijk nog maar eens even verder”.

Verder varend in Friesland keek ik voortdurend spiedend rond naar mastenkranen en ander klimtuig. Er waren wel geschikte, maar daar werden op dat moment schepen mee te water gelaten en de bedrijven waar ze stonden zagen er niet zo uit dat ze me voor 25 euro wilden matsen.

Picture8Vaarboom, met pikhaak verlengd, dan kan ik erbij vanaf de uitkijktoren.

Maar toen voeren we door de Houkesloot bij Sneek. Daar zijn prachtige passantensteigers aangelegd en op het uiteinde van één ervan stond een uitkijktoren!! Echt makkelijk aanleggen was het nog niet aan het achtkantige platform waar het ding op stond, maar uiteindelijk lagen we. Vervolgens met de vaarboom omhoog geklommen. Ik was aardig op gelijke hoogte met het loshangende eind, maar de toren stond midden op het platform met een aantrekkelijke omloop rondom, waardoor de vaarboom net te kort was. Dus heb ik de pikhaak op de vaarboom bevestigd (leve duct tape). Vervolgens heb ik het uiteinde van de pikhaak omwonden met dubbelzijdig plakband. Toen ik de val te pakken had en de vaarboom + pikhaak een aantal keer had rondgedraaid, zodat de val zich om de pikhaak wond en door het dubbelzijdig plakband zich daar ook aan hechte, had ik grip en kon ik de val doorhalen.

De bemanningen van de voorbijvarende bootjes zullen zich wel afgevraagd hebben waarom ik aan zo’n onhandig platform met achtkantige steiger afmeerde en niet in een van de vele vrije boxen was gaan liggen. Nou, om geld te besparen, 1450 euro om precies te zijn.

Eilard Jacobs

Over ons

WSV 'De Watergeuzen' is opgericht in het jaar 1928. De vereniging beheert drie havens. De haven aan de Diemerzeedijk met het clubhuis en de winterstalling vormt het middelpunt van de vereniging. De twee andere havens zijn in Vinkeveen en in Durgerdam.

Search